Nông dân khóc ròng vì thanh long rớt giá, khó tiêu thụ do đại dịch Corona

Nông dân khóc ròng
Với diễn biến phức tạp, khó lường của dịch Corona trong những ngày gần đây và những động thái của Chính phủ Trung Quốc trong việc hạn chế giao dịch hàng hóa để tránh tình trạng tập trung đông người tạo điều kiện cho dịch bệnh lây lan trên diện rộng, khiến cho các mặt hàng nông sản chủ lực Việt Nam như thanh long, dưa hấu… xảy ra tình trạng ùn ứ tại cửa khẩu chờ thông quan. Hầu hết các sản phẩm trái cây nêu trên là xuất khẩu tươi, chưa qua chế biến. Không chỉ bế tắc tại cửa khẩu mà nông sản tại vườn cũng không tiêu thụ được, mặc dù giá rẻ như cho.

Theo thống kê, hiện diện tích thanh long của Long An cho ra trái khoảng 9.587ha (trên tổng số 11.826ha), sản lượng 320.000 tấn/năm với 154 cơ sở chế biến, thu mua; 100 cơ sở có kho lạnh. Đặc biệt, có 120 cơ sở cấp mã kho và xuất khẩu sang Trung Quốc, số còn lại gia công, chế biến cho các kho của người Trung Quốc. Do đó, có thể nói, thị trường tiêu thụ chính của thanh long tại đây là Trung Quốc.

Nhiều chủ vườn thanh long cho biết, năm nay ở huyện Châu Thành (Long An) vườn thanh long năng suất cao hơn mọi năm. Những năm trước, thời điểm này thương lái đã thu mua hoặc đặt cọc hết vườn. Thế nhưng do dịch corona nên thương lái không thu mua, hoặc có thu mua thì giá rẻ như cho khiến các nhà vườn điêu đứng.

Thanh long chín đỏ vườn

Chị Hân, một chủ vườn ở huyện Châu Thành (Long An) buồn bã nói: “Trước Tết Nguyên đán 2020, thanh long được doanh nghiệp Trung Quốc thu mua với giá 40.000 đồng – 49.000 đồng/kg (loại 1, thu tại vườn là 30.000 đồng/kg); 35.000 đồng/kg (loại 2, thu tại vườn là 25.000 đồng/kg). Thế nhưng, hiện tại giá tại vườn cho thanh long loại 1 chỉ còn 5.000 đồng/kg, và đang có xu hướng thấp hơn. Tình cảnh này khiến người dân chúng tôi thua lỗ nặng nề, nhiều người vay vốn đang lao đao khi lãi ngân hàng đè nặng trên vai”.

Trường hợp của chị Hân cũng là tình trạng chung mà hàng trăm hộ dân trồng thanh long tại Long An đang mắc phải. Thậm chí, nhiều chủ vườn vì chán nản và không có tiền thuê người hái đành ngậm ngùi nhìn thành quả chăm sóc của mình bao râu rơi vãi xuống đất rồi thối rửa.

Đáng nói, không chỉ Long An, mà người trồng dưa hấu tại tỉnh Gia Lai những ngày qua cũng khóc ròng vì dưa đến kỳ thu hoạch nằm phơi đầy ruộng. Hàng ngàn hecta diện tích dưa hấu của bà con Gia Lai chủ yếu phục vụ cho thị trường Trung Quốc không xuất khẩu được do virus Corona nên giá rớt thê thảm chỉ còn 500 – 700 đồng/kg. Nhiều bà con nông dân đã chấp nhận bỏ cả ruộng dưa hàng chục hecta thay vì thu hoạch.

Theo quan sát của phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường, những ngày này, trên các tuyến đường ở huyện Châu Thành Long An, hay nhiều tuyến đường tại TP.HCM tràn ngập thanh long và dưa hấu được bày bán với giá rất rẻ, từ 3.000 – 8.000 đồng/kg dưa hấu, 5.000 – 10.000 đồng/kg thanh long. Thậm chí, trên các diễn đàn, hội nhóm, mạng xã hội cũng rất nhiều lời kêu gọi giải cứu thanh long, dưa hấu với giá rất rẻ.

Giải cứu dưa hấu tại đường Đỗ Xuân Hợp, Q9, TP.HCM

Giải cứu nông sản

Thấu hiểu nổi khó khăn của người dân, phong trào giải cứu thanh long, dưa hấu đã nhanh chóng lan rộng. Thông qua mạng xã hội Facebook, nhiều người đã kêu gọi mua dưa hấu giúp người dân với mức giá từ 2.000-3.000 đồng/kg, mua thanh long với giá từ 5.000 – 10.000 đồng/kg. Chị Kim Dung, trú tại quận Gò Vấp (TP.HCM) cho biết, từ ngày 6/2 đến giờ, chị cùng nhóm bạn đã tổ chức bán cho bà con nông dân tỉnh Gia Lai được 8 tấn dưa. Trong những ngày tới, nhóm của chị sẽ tiếp tục tới các huyện ở tỉnh Gia Lai thu mua dưa hấu cho người dân để tiêu thụ ra thị trường. Với giá 5.000 đồng/kg, người mua dưa hấu sẽ được nhóm chị Dung giao hàng đến tận nhà, còn mua tại chỗ là 3.000 đồng/kg.

Không chỉ các cá nhân, nhóm tình nguyện tham gia giải cứu thanh long, dưa hấu mà nhiều doanh nghiệp cũng chung tay giúp nông dân vượt qua khó khăn. Tại tỉnh Long An, nhiều doanh nghiệp chế biến thực phẩm khô và nước trái cây đã đứng ra thu mua thanh long giúp người dân. Nhưng vì với số lượng quá lớn cần giải cứu nên doanh nghiêp không thể giữ mức giá cũ cho người dân.

Thanh long được bày bán trên các vỉa hè với giá rất rẻ

Chị Đỗ Thị Thu Vân (Tổng Giám đốc Công ty CP Sữa Quốc tế P&C – Người đứng ra giải cứu thanh long) chia sẻ, để giải quyết khó khăn trước mắt cho nguời dân, một tuần nay công ty đã đứng ra thu mua hàng chục tấn thanh long mỗi ngày để sơ chế, đồng thời công ty cho xe chở hàng chục tấn lên TP.HCM rồi phân công từng nhóm nhân viên đứng các điểm trên vỉa hè dọc các đường lớn đông người qua lại để bán với giá chưa đến 10.000 đồng/kg, nhằm giải cứu nông dân. Ngoài công ty của chị Vân, nhiều doanh nghiệp khác trên địa bàn tỉnh Long An cũng nhận thu mua thanh long giúp người dân với giá 5.000 đồng/kg, cộng thêm tiền hỗ trợ 5.000 đồng/kg.

Liên quan đến thực trạng này, ông Nguyễn Quốc Trịnh – Chủ tịch Hiệp hội thanh long Long An cho biết: “Hiện nay thanh long còn tồn trong kho khoảng 2 .000 đến 3.000 tấn, chuẩn bị cắt lứa tiếp theo khoảng 20.000 đến 30.000 tấn nữa. Trước mắt Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Sở Công Thương đề ra phương án, đó là có 3 tập đoàn lớn gồm: BigC, Coopmart, Vinmart sẽ thu mua để bán tại các siêu thị. Thanh long sẽ được 3 tập đoàn này bán ra tại siêu với giá 9.000 đồng – 10.000 đồng/kg, điều này đồng nghĩa với mức giá thu mua tại vườn chỉ ở khoảng 3.000 đồng – 5.000 đồng/kg”.